Bombardement Brielle

Beschrijving

Bombardement

Op 4 maart 1943 vielen er, rond 10.20 uur, vijf bommen op de binnenstad van Brielle. Deze bommen werden gedropt door een Amerikaanse B17-bommenwerper.
Het vliegtuig was onderweg naar Hamm in Duitsland, maar de weersomstandigheden verslechterde tijdens hun vlucht. Zij besloten terug naar Engeland te keren. Duitse jachtvliegtuigen onderschepten de bommenwerpers. De B17 werd geraakt en had schade aan één van de motoren. Ze probeerden om Engeland toch te bereiken door ballast, de bommen, te lossen. Door de bommen te droppen zouden ze ook een eventuele noodlanding te kunnen maken. Zouden ze dat niet doen, dan zouden de bommen namelijk tijdens de noodlanding alsnog kunnen exploderen. Tijdens deze actie zijn de bommen op de binnenstad van Brielle terechtgekomen.

Bemanning

Helaas werd Brielle per ongeluk gebombardeerd én kon de piloot zijn bemanning ook niet meer redden. Het vliegtuig stortte tien kilometer ten westen van Hoek van Holland in zee. Er werd maar één van de bemanningsleden teruggevonden en begraven, dit was de bombardier, George Frederick. De andere bemanningsleden zijn MIA verklaard. (Missing In Action)
De bemanning bestond uit:
Capt. William E. Friend - pilot
1LT Aaron E. Cuddeback - co-pilot
2LT George W. Fredrick - bombardier
2 LT George W. Owens - navigator
T/Sgt. Mahlon E. Snover - radio op
T/Sgt. William E. Cherry - engineer
T/Sgt. Ernest P. Garland - tail gunner
S/Sgt. Gilbert G. Shoemaker - gunnner
Sgt. Stanley P. Guiou - gunner

Brielle

De binnenstad van Brielle lag op vier plekken volledig in puin. 
Drie bommen vielen in de Langestraat, waarvan één op de Meisjesvakschool (de huishoudschool) en één op de Ambachtsschool.
Het monument ter nagedachtenis aan het bombardement staat op de plaats waar de meeste slachtoffers vielen. Er waren 22 slachtoffers; 14 leerlingen en  8 kwamen volwassenen. Het overlijden van de slachtoffers werd op zes maart bij de ambtenaar van de burgerlijke stand in Brielle aangegeven door opperwachtmeester van de marechaussee Michiel Bilstra:

Leerlingen Ambachtsschool
Jacomijntje Johanna [Mijni] Kruik (14 jr), Nieuw-Helvoet
Maaike van Rietschoten (14 jr), Rockanje
Maria Juliana [Marie] Stolk (14 jr), Rockanje   
Jacoba Willemijntje [Coba] Boutkan (14 jr), Nieuwenhoorn
Hendrika [Rika] de Rave (15 jr) Nieuwenhoorn
Adriana Jacoba Oudenaarde (15 jr), Oostvoorne
Pieternella Annetje [Nelly] Wageveld (14 jr), Nieuw-Helvoet
Bastiaan Verhey (15 jr), Spijkenisse    
Wouter Hordijk (13 jr), Rotterdam
Anthonie Willem [Anton] van der Reest (16 jr) Hellevoetsluis
Pieter Oranje (13 jr), Nieuwenhoorn   
Jan Teunis Luijten (13 jr), Poortugaal
Johannes Friedrich August Georg Hoek (14 jr), Hoogvliet
Meindert Langendoen (15 jr), Nieuw-Helvoet

Omgekomen burgers
Bernardina Cornelia Pijnacker (23 jr), secretaresse vakschool, Oostvoorne
Gobel Marinus van Stenis (40 jr), wachtman WA Rotterdam
Angenietje Roskam - van der Meer (26 jr), Brielle, omgekomen in een woning
Pieter de Raadt (22 jr), distributie-ambtenaar Zwartewaal, omgekomen in de Dijkstraat 

Leden van de OT, omgekomen in de Vakschool
Johanna Maria van den Dool - Kohlmann (35 jr), werkvrouw uit Hellevoetsluis (OT)
Barbara Krabbe - Schmidt, (44jr) Rotterdam (OT)
Albertus Vink (44 jr), chauffeur Rotterdam (OT)
Paulus Visser (25 jr), chauffeur Zwijndrecht (OT)

Ook viel er een bom in de Dijkstraat en één in de haven tussen het Slagveld en de Lijnbaan.  Daarnaast waren er ook veel gewonden.

Gelukkig brak er door het bombardement geen brand uit en kwamen de hulpverlening- en bevrijdingswerkzaamheden na het bombardement snel op gang. Gezien de hevigheid van de de bomaanslagen en de plaats van de inslagen viel het aantal slachtoffers relatief nog mee. De stad lag wel in puin. Op het Slagveld waren 10 panden zwaar of licht beschadigtd, in de Langestraat waren 27 gebouwen gedeeltelijk of geheel verwoest en in de Dijkstraat werden 18 woonhuizen en pakhuizen geheel verwoest of beschadigd. 

Tijdsbeeld

De sfeer na het bombardement was al snel niet anders dan op andere dagen voor het bombardement. Er werd, volgens overlevering van een leerlinge van de meisjesvakschool, nauwelijks over gesproken; ‘Daar was het de tijd niet naar. Het was oorlog, mensen stonden in de overlevingsstand’.  

Meer informatie en beelden over dit bombardement kun je vinden bij het Streekarchief Voorne-Putten en Oorlogsbronnen en van 20 maart t/m 12 mei 2025 tijdens de tentoonstelling WOII en 80 jaar Bevrijding Voorne bij het Historisch Museum Den Briel.