Voorneroute deel 1

Beschrijving

GESCHIEDENIS

Voorne is het resultaat van een duizenden jaren durende strijd tussen water en land. De zee en de rivieren zetten klei af op het land en onder invloed van water en wind werden het veen en de duinen gevormd. Rond 1200 werd de eerste dijk opgeworpen en het land verder ontgonnen. In een paar eeuwen tijd werd Voorne ingepolderd en bedijkt. Dit ging echter niet zonder tegenslagen. De meest ingrijpende was de Sint-Elizabethsvloed in 1421. Hierdoor werd de monding van de Maas ten noorden van Voorne en Putten naar het huidige Haringvliet verlegd. Pas in de 19e eeuw maakte de sluiting van het Windgat bij Rockanje (de voormalige monding van de Strype) de duinrand tot een aaneengesloten geheel. Aan het eind van de 19e eeuw waren de duinen van Voorne veel smaller en minder dicht begroeid dan nu. Door overbeweiding ontstonden er verstuivingen. Dankzij zorgvuldig natuurbeheer doorlopen deze duinen in de 20e eeuw een spectaculaire ontwikkeling. De kustlijn verandert nog steeds van vorm. Het strand ten westen van Oostvoorne laat dit duidelijk zien. 

VESTING BRIELLE 

De vestingstad Brielle is in de Middeleeuwen ontstaan uit de dorpen Maarland en Brielle. De naam Brielle, Breul of Brol zou afkomstig zijn van het Keltische woord Brogilo; een omheinde ruimte, meestal een drassig gebied aan de waterkant, geschikt voor het laden en lossen van schepen. In 1330 kreeg Brielle stadsrechten van de Heren van Voorne. Vanwege zijn strategische ligging verwierf Brielle in 1338 het recht om een stadsmuur te bouwen. De muur werd later vervangen door grachten en aarden wallen, een deel van de route loopt over deze wallen. Door de eeuwen heen was Brielle een belangrijke garnizoenstad. Het laatste garnizoen is in 1882 opgeheven. Brielle is vooral bekend door de verovering van de stad door de watergeuzen op 1 april 1572. Nog elk jaar wordt dit feit feestelijk herdacht. Brielle kent veel monumentale bezienswaardigheden, zoals de Sint Catharijnekerk en het middeleeuwse stadhuis waar het Historisch Museum Den Briel gevestigd is. 

VESTINGSTEDEN 

Brielle en Hellevoetsluis zijn sinds de 14e eeuw, in wisselende perioden, welvarende steden geweest. Brielle als belangrijk internationaal handelscentrum en Hellevoetsluis als marinebasis. Ter verdediging tegen aanvallen van zee werd een linie van vestingwerken aangelegd tussen Brielle en Hellevoetsluis; de vesting Holland. Twee forten, Penserdijk bij Brielle en Noorddijk bij Nieuwenhoorn zijn hiervan overgebleven. 

DE HOLLE MARE 

Restant van een kreek die eeuwen geleden de verbinding vormde van de Maasmond met het Haringvliet. Nu is het een mooi klein natuurgebied met vochtige gras- en rietlanden waar veel moerasvogels leven zoals roerdomp, rietgors en blauwborst. 

ZWARTEWAAL

Zwartewaal ontstond in de 12e eeuw, toen de gelijknamige polder werd drooggelegd. Waarschijnlijk leefde de bevolking al in de Middeleeuwen voornamelijk van de visserij. De vissers waren vaak maanden van huis, omdat ze niet alleen in de Maasmond maar ook verder op zee visten. De vrouwen bleven achter en probeerden zolang in hun levensonderhoud te voorzien door een uitbaterij te beginnen. Het dorp bezat dan ook een groot aantal winkeltjes en ambachtswerkplaatsen. Na de Tweede Wereldoorlog, die ook in Zwartewaal zijn tol eiste, veranderde het aanzien van het dorp in hoog tempo. Visserij was al enige tijd een teruglopende bron van inkomsten en de aanleg van de dam in de Maasmond betekende het definitieve einde. Er kwam bedrijvigheid voor in de plaats en ook watertoerisme bleek een bron van inkomsten.