Vlinders als lentebode

Vlinders profiteren van open en kruidenrijk duin.
Het gebeurt gelukkig elk jaar weer: een zonovergoten dag in de tweede helft van maart. Stiekem tikt de thermometer bijna de 20 graden aan. Grappig beeld hoor; sommigen lopen nog rond met de winterjas, terwijl een enkeling moedig in korte broek en t-shirt rondfietst!

Voorjaarsboden
Sneeuwklokjes hebben al gebloeid, net als krokussen. Maar ja, dat doen ze ook als het een paar graden onder nul is en het sneeuwt …Nee, voor het echte lentegevoel moet het echt eerst een keer lekker zwoel zijn, zo’n maartdag waarop plotseling een vlinder je pad kruist!

Trekkers
Altijd gedacht dat alleen vogels in het voorjaar vanuit warmere streken naar ons toekomen? Dan heeft u het mis. Van een paar vlindersoorten is dit fenomeen inmiddels ook bekend. Dagvlinders als atalanta en distelvlinder en de nachtvlinder gamma-uil kunnen in het voorjaar zelfs vanuit Afrika naar ons land komen. Daarbij halen ze snelheden van wel 50 kilometer per uur en er zijn vlinders waargenomen op 2 kilometer hoogte. Die reis laat zich niet onbetuigd; vaak zijn ze verkleurd en missen ze delen van de vleugels!

Foto: Dagpauwoog – Linda van der Veeken 

Blijvers
De meeste vlinders in ons land overbruggen de winterperiode als ei, larve of vlinderpop zoals het koolwitje. Toch lukt het ook elk jaar een flink aantal vlinders om als volwassen te overwinteren in schuren, houtstapels of andere geschikte plaatsen. Zij ontwaken wanneer de temperatuur op die plaats aanzienlijk stijgt. Dit kan al gebeuren op zonnige en warme dagen in februari. De citroenvlinder, dagpauwoog of kleine vos die u in de nawinter ziet is dus zo’n ontwaakte overwinteraar.

Foto: Distelvlinder – Jeb 

Voedselplanten
Hoewel er jaarlijks natuurlijke schommelingen zijn, gaat het over het algemeen niet zo goed met onze vlinders. Hun leefgebieden zijn aangetast. Natuurmonumenten streeft in haar gebieden naar topnatuur met volop kansen voor de vlinders. In Voornes Duin bijvoorbeeld horen voldoende open plaatsen te zijn met typische planten van droog duingrasland. De vlinders halen nectar uit de bloemen en leggen eitjes op de planten. Vaak is een vlindersoort gebonden aan maar één plantensoort. Dan heet zo’n plant de waardplant. De kleine parelmoervlinder bijvoorbeeld is uitsluitend afhankelijk van het duinviooltje.

Foto: Citroentje – S. Mullaart