Het Oostenrijk

Enigszins verborgen ligt midden in de polder een klein meertje, genaamd Het Oostenrijk. Omringd door brede rietkragen is het een perfect broed- en leefgebied voor vele vogels. Met de fluisterboot kan vanuit Spijkenisse een excursie worden gemaakt om op zoek te gaan naar ijsvogels en om een bezoek te brengen aan de wijngaard.

Historie
De waterplas heet officieel de Vier-Ambachtenboezem, maar staat in de volksmond bekend als Het Oostenrijk. Het vormt een restant van een Middeleeuwse kreek die de Maas met de Bernisse verbond. Aan de westzijde van de Bernisse lag een soortgelijke kreek die Het Westenrijk werd genoemd, hiervan is bij Zuidland nog een restant te vinden in de oude watering die parallel aan de Haasdijk loopt. Op oude landkaarten wordt het dorp Zuidland zelf ook nog wel eens aangeduid als Westenrijk of Blinkvliet.

Watermolen
Oorspronkelijk loosde het Oostenrijk zijn water op de Bernisse, maar door de bedijking van de polders Geervliet, Spijkenisse, Simonshaven en Biert verloor Het Oostenrijk de verbinding met open water. Het werd vervolgens opgenomen in de waterhuishouding van het nieuw ontstane eiland Putten; de Vier-Ambachtenboezem werd in 1653 gegraven, zodat er voortaan via Spijkenisse op de Oude Maas werd geloosd. Op verschillende plekken langs de oever van Het Oostenrijk verrezen watermolens die het overtollige water uit de polders in Het Oostenrijk maalden. Langs de oever staat nog altijd het restant van zo’n molen, die tegenwoordig als woning is ingericht. Sinds 1882 regelt het gemaal ‘De Leeuw van Putten’ in Spijkenisse de afvoer van het water.

Natuurbeleving
Het Oostenrijk is grotendeels eigendom van Staatsbosbeheer en is vanwege de karakteristieke weilanden een beschermd gebied. Vanuit Spijkenisse is het mogelijk met de fluisterboot De IJsvogel een tocht over de boezem te maken. De tocht voert over de Vier-Ambachtenboezem door het centrum van Spijkenisse, het Mallebos en park Vogelenzang. Onderweg is er veel natuurbeleving; zo zijn er langs de oever vaak Schotse Hooglanders te zien, maar er zijn vooral veel vogels. Dankzij de uitgebreide rietzones komen er veel karakteristieke watervogels als futen, eenden, meerkoeten voor, evenals diverse zangvogels als karekieten en rietzangers en weidevogels als grutto’s en kieviten. Het spotten van een ijsvogel behoort tot de hoogtepunten van de tocht.

Foto: Nicole van der Kuil 

Wijngaard
Een andere bijzonderheid langs het Oostenrijk is de wijngaard Domein De Vier Ambachten. Hier wordt sinds 1991 op ruim 3,5 hectaren druiven geteeld en wijn geproduceerd (diverse soorten rode, witte, rosé, port en mousserend). Het klimaat rond de middeleeuwse kreek blijkt uitstekend voor het verbouwen van diverse druivenrassen, zodat in deze wijngaard een mooie selectie wijnen te proeven is.