100 % genieten

| Evelyne Gorter

Chris de Nooijer en Annemieke Spoelman zijn gepassioneerde natuurliefhebbers en bijna altijd buiten te vinden. Vanaf hun jeugd zijn ze geïnteresseerd in vogels, vlinders, zoogdieren, amfibieën, insecten en planten. Ze hebben van hun passie hun werk gemaakt en organiseren reizen en dagexcursies om anderen een stuk natuurbeleving te laten ervaren. Wij brengen hen een bezoek en zijn heel benieuwd naar hun natuurtips.

We vragen aan Chris en Annemieke hoe zij hun werk omschrijven.

‘We bieden kleinschalige en persoonlijke natuurbeleving aan. We gaan op pad met kleine groepjes, want we hebben gemerkt dat mensen dat heel belangrijk vinden. We proberen dan zoveel mogelijk van de natuur te laten zien. Alle facetten van de natuur komen aan bod,’ begint Chris enthousiast.

‘We vertellen een stukje geschiedenis, over hoe een gebied ontstaan is. Hoe het beheer van het gebied werkt en iets over ecologische systemen. Het kleinste onderdeel uit de natuur heeft invloed op het grootste onderdeel. Want zonder bodemleven geen insecten en ook geen vogels daardoor. We proberen mee te geven dat alles verband houdt met elkaar.’ vult Annemieke aan.

‘Wat we doen is door middel van excursies laten zien hoe waardevol iets is en hoe jij je kunt laten verwonderen door de natuur. En als mensen de natuur beter weten te waarderen gaan ze deze misschien ook beter beschermen. We zijn dus een beetje begonnen als “wereldverbeteraars”, maar we proberen vooral de mensen die met ons mee gaan enthousiast te maken voor de natuur. Vanaf het moment dat we op de verzamelplaats voor een excursie staan gaan we vertellen. We laten de natuur zien; luisteren naar vogels, volgen sporen van dieren, wijzen op paddenstoelen, vlinders en libellen en korstmossen. Er is heel veel om te laten zien.’

Parels

‘Op Voorne-Putten zijn er veel plekken waar bijzondere dieren en planten te vinden zijn. De Westplaat en de duinen, vanaf de Haringvlietsluizen tot aan het Brielse Meer, is een fantastisch gebied om je in te begeven. En de Beningerslikken, het stuk langs het Haringvliet mag ook echt genoemd worden. Dat is een stuk waar heel veel wadvogels en watervogels te vinden zijn, maar ook bevers, vossen en reeën. De Wolvenpolder wordt ook steeds interessanter, dat gebied groeit langzaam, maar wordt ook echt één van de parels van Voorne-Putten. Maar het Voornes Duin blijft stiekem toch wel onze favoriet. Daar heb je veel bosvogels en op de zandplaat van de Westplaat heb je veel wadvogels en je ziet er veel van de vogeltrek. Je vindt er veel vlindersoorten, bijzondere planten, zoals de orchideeën en libellen en zandhagedissen. En dan heb je daar natuurlijk ook nog de zoogdieren zoals de reeën, vossen en marters. Het is echt één van de rijkste duingebieden van Europa. Op ieder stukje van een duinpannetje kom je wel iets bijzonders tegen. Maar we kunnen ook erg genieten van de riet en moerasgebieden en van kleine stukjes natuur zoals de Hollemare, Biert, het Waaltje, de Strypse Wetering en het Brielse Meer. Er is voor een natuurliefhebber zoveel te zien en daar wil je gewoon naar op zoek.’

Waarnemingen registreren

‘Wij houden tijdens onze excursies een digitale lijst bij die deelnemers, na de excursie, ook ontvangen zodat ze weten wat ze gezien of gehoord hebben. Onze waarnemingen worden ook geregistreerd zodat gemeente Voorne aan Zee of gemeente Nissewaard iets met deze informatie kan doen. Om een gebied te beschermen of juist te ontwikkelen. Zo hebben we bijvoorbeeld met Er Op Uit in Nissewaard instapexcursies in de Bernisse gedaan, zoals een weidevogel-, vroege vogel- en beverexcursies.’

We vragen of ze tijdens de beverexcursies ook bevers gezien hebben.

‘Ja, zeker! We weten natuurlijk waar we ze ongeveer kunnen vinden. Maar het blijft de natuur. We gaan niet naar de dierentuin, dus je weet nooit zeker wat je gaat zien of wat je tegenkomt. De natuur is niet maakbaar. We vragen mensen dan ook altijd om blanco aan een wandeling te beginnen, want alles wat op je af komt is dan leuk en winst. Wij weten natuurlijk wel waar we op moeten letten. We kijken bijvoorbeeld naar een pootafdruk of naar uitwerpselen en dan weten we welk dier er gelopen heeft. En je ziet niet altijd alles, maar dan hoor je bijvoorbeeld vogels of een ander dier. Dat is een natuurbeleving. En die staat bij ons ook voorop. Natuur is niet te regisseren. We gaan de natuur dan ook niet verstoren door dieren te vangen of met geluidjes te lokken en we knippen niets van planten af. We hebben puur een educatieve rol om mensen mee te nemen en het gebied te laten ervaren en om er van te genieten, maar met zo min mogelijke verstoring.’

Seizoenen

‘In alle jaargetijden is er op Voorne-Putten mooie natuur te vinden. In de herfst vind je de mooiste paddenstoelen in het Mildenburgbos in Oostvoorne. Dat komt omdat je daar een heel divers flora en fauna bestand hebt met loofbomen en naaldbomen. Maar je vindt er ook eekhoorns en reeën. Op de Westplaat en het Groene Strand zie je in de maand oktober de vogeltrek, de migratie van duizenden vogels. De vogels komen langs de kust vanuit het Noorden van Nederland en volgen de kust langs Oostvoorne en Rockanje om te foerageren. In de winter zijn de Beninger Slikken met de rietgebieden heel mooi om te bekijken. Daar komen dan de blauwe kiekendieven. En de zeearenden zijn dan goed te zien langs het Haringvliet. Maar in het gebied vanaf de Haringvlietsluizen tot aan het Spui vind je dan ook het baardmannetje, roodborsttapuit, verschillende soorten eenden en goudplevieren. In het voorjaar heb je natuurlijk ook vogelmigratie. De eerste grutto’s komen eind februari begin maart aan. En dan begint het seizoen. De veldleeuweriken hoor je eind februari zingen en dan weet je dat het voorjaar eraan komt. Je hoort ze vooral in de Beninger Slikken en in polder Biert, maar soms ook in de duinranden van Voorne en de Strypse Wetering. Want dat is ook een mooi gebied voor vogels om te foerageren en te broeden. In de maanden mei en juni, wanneer de meeste vogels broeden, kun je in het Voornes Duin of bij de Holle Mare de orchideeën bewonderen. Of ga eens naar de Vogelpoel, dat is vlakbij het Breede Water een vlakte die goed kaal gehouden wordt met wat poeltjes en stuwen om die poelen van water te blijven voorzien. Daar zit een grote populatie met groene kikkers en poelkikkers, maar dat is ook het leefgebied van de zandhagedis. Die zie je vooral in de zomer omdat het een koudbloedig dier is, die moet zich opwarmen in de zon. En daar vind je ook het duinviooltje, een hele zeldzame plant dat ook de waardplant is van de kleine parelmoervlinder wat ook een hele zeldzame vlinder is. En je vindt er heel veel libellensoorten.’

Genietmomenten

‘In de avond is de ondergaande zon mooi en wanneer we de nachtzwaluwen horen zijn we extra enthou - siast. Dat blijft mooi, ieder keer weer. En dan komen ze soms op een meter van je vandaan langs vliegen, dan word je blij van de gezichten van de mensen die dit voor de eerste keer zien. Als je zulke momenten aan mensen mee kunt geven, dat is echt genieten. De ochtend is ook een magisch iets. Zeker als je voor dag en dauw op bent. De stilte in de vroege morgen, lang - zaamaan gaan steeds meer vogels zingen. De insecten gaan vliegen. De hommel als eerste. Het roodborstje ontwaakt rond vier uur ’s nachts. Daarna hoor je de merel en de zanglijsters. We komen na een excursie eigenlijk altijd voldaan terug. We genieten van de natuur. Maar het geeft de meeste voldoening wanneer we mensen blij kunnen maken en dat ze iets geleerd hebben. En we vinden het fijn als we ons enthousiasme een beetje over kunnen brengen.’

Tip

o Neem de tijd. Ga even stilstaan of zitten, zo ben je geen bedreiging meer. Kijk dan eens welke dieren weer gaan bewegen en welke vogels naar je toe komen.

o Koop een verrekijker, zodat je details kunt zien.

o Bewonder het gedrag van dieren.

o Kijk eens goed naar wat je nu eigenlijk ziet.

o Gedraag je als gast in de natuur.